In het kader van het 400-jarig bestaan van bibliotheek Ets Haim Livraria Montezinos heeft het Joods Historisch Museum een tentoonstelling georganiseerd met bijzondere joodse boeken uit Ets Haim, het Vaticaan en andere collecties. De Spinozagroep is geenszins verbonden met het museum.
Benedictus de Spinoza (Amsterdam, 24 november 1632 – Den Haag, 21 februari 1677) werd geboren als Baruch Spinoza. Zijn Portugese bijnaam in zijn jonge jaren was “Bento” – later zou hij zichzelf “Benedictus” gaan noemen. Spinoza was een Nederlands filosoof, lenzenslijper, en politiek denker uit de Gouden Eeuw, die wordt beschouwd als een van de grondleggers van de Verlichting. Spinoza verzet zich in zijn tijd tegen religieus dogma en vaststaande denkbeelden en wil zich losmaken van filosofische en godsdienstige tradities. Zo wijst hij op het grote belang van tolerantie en vrijheid van meningsuiting. Zijn onorthodoxe ideeën deden de Amsterdamse Portugese gemeente ertoe besluiten hem in 1656 te verbannen.
“Spinoza and the Rabbis” door Samuel Hirsenberg (1907). Bron: Wikimedia Commons
Tot Spinoza’s belangrijkste werken horen de Tractatus theologico-politicus (waarin hij betoogt dat de vrijheid van filosoferen een onmisbaar onderdeel is voor de vrede in de staat) en de Ethica (waarin zijn verhandelingen over God, de mens en het universum een filosofie vormen om beter te leven en geluk te bereiken). Hoewel zijn gedachtengoed in de zeventiende eeuw als gevaarlijk wordt beschouwd, krijgt zijn werk in de eeuwen daarna veel internationale waardering. Zijn ideeën over de vrijheid van denken en van meningsuiting zijn belangrijk geweest voor de moderne democratie. Spinoza is (voorlopig nog) onderdeel van de Nederlandse filosofische canon.
